Tətbiqi proqramlar
Bu proqramların hər biri müəyyən tətbiqi məsəslələrin həlli üçün nəzərdə tutulur: Riyazi ifadənin qiymətini hesablamq, şəkil çəkmək, mətn yazmaq, massivləri emal etmək, səslə, video ilə işləmək, faks, e –mail göndərmək və s. Bu işlərin görülməsindən istifadə olunan tətbiqi proqram müvafiq məsələ üçün tələb olunan bu verilənləri emal edir. Bu verilənlər istifadəçi tərəfindən tətbqi proqramları " istifadəçi üçün proqramlar” da adlandırırlar. Yəni onlar sistem proqramlarından fərqli olaraq istifadəçinin istəyini anlamağa və ona "xidmət etməyə” çalışırlar. Müxtəlif məqsədlərə xidmət edən müxtəlif tətbiqi proqramlar var ki, onların növləri haqqında saatlarla danışmaq olar. Onlara misal olaraq tərcüməçi proqramları, lüğət proqramları, qrafik redaktorları, musiqi redaktorları, elektron cədvəlləri, mühasibat proqramları, poçt proqramları, oyun proqramları, mətnlə işləmə proqramları- mətn prosessorlarını və s. adları çəkmək olar. Müasir dövrdə Office proqramlarından çox istifadə olunur. Bu qrupda sənədlərin yaradılması, redaktə edilməsi və s. üçün istifadə olunan ən populyar proqramlar toplanmışdır. Office paketinə daxil olan proqramlar əvvəllər tək-tək istifadə olunurdu: mətn redaktorları, elektron cədvəlləri,... ayrı - ayrı satılırdı. Bu gün isə mağazalarda bu proqramların tək- tək satışına demək olar ki, rast gələ bilməzsiniz. Məsələn, ən populyar Office paketi. Microsoft Officenin tərkibində Microsoft Word mətn prosessoru, Microsoft Excel elektron cədvəlləri, presentasiyların hazırlanmasınada sitifadə olunan Micriosoft PovverPoint proqramı, verilənlər bazası ilə işləmək üçün Microsoft Access proqramı və s. vardır. Praktik olaraq istifadəçiyə lazım olan ümumi təyinatlı tətbiqi poqramlara aşağıdakıları misal göstərmək olar: • Mətn redaktorları (Word , Leksikon) • Qrafik redaktorlar (Paint) • Elektron cədvəllər (Excel) • Verilənlər bazasına idarə etmə sistemləri (Access) • Multimedia – təqdimatların yaradılması (Povver point) • Kommunikasiya proqramları (Hyper Terminal, İnternet Explorer ) • Antivirus proqramları (Dr. Web)
Bunlardan başqa xüsusi təyinatlı proqramlar vardır. Məsələn:
Komputer qrafikası sistemləri (Adobe Photoshop, Corel Dravv) Avtomatlaşdırıklmış layihələndirmə sistemləri (AutoCad) VVEB - saytların yaradılmadsı proqramları (FrontPage ) Mühasibat proqramları (IC: Mühasibat) Mətni tanıma sistemləri (Fine Reader) Avtomatik tərcümə sistemləri (Stylus)
İstifadəçilərin çoxu öz üzərində işləmək üçün və ya tədris prosesində (ingilis dili, tarix, coğrafiya, riyaziyyat və s. fənlərin tədrisi zamanı) öyrədici proqramlardan istifadə edir. İstifadəçilərin böyük bir hissəsi komöpüterlə tanışlığı kompüter oyunları ilə başlayır. Müxtəlif növ kompüter oyunları mövcuddur.ənənnəvi oyunlar, məntiqi oyunlar, strateji oyunlar və s.
Mənbə: http://"Kompüter Ailəmi" C.Ağayev, B. İsmayılova |